Hoe gaat Rusland reageren? Vijf vragen atas het Oekraïense ofensif | NU

Oekraïne overrompelt Rusland de laatste dagen bertemu dengan sukses tegenoffensief. Het Oekraïense leger heroverde in korte tijd veel grondgebied, waar de Russen weken of zelfs maanden voor moesten vechten. NU.nl beantwoordt vijf vragen melalui wat dit betekent voor de oorlog.

Apakah er sprake van een kantelpunt?

Het is voor het eerst dat er echt sprake is van een Oekraïens offfensief. Daarmee heeft Oekraïne al een groot gebied heroverd. “Het is knap dat de Oekraïense troepen vol hebben gehouden en nu in de aanval zijn gegaan”, spesialis pertahanan zegt Dick Zandee van Instituut Clingendael.

De Russen werden verrast door bijvoorbeeld de Oekraïense aanval op Kharkiv. Daar werden zo’n tienduizend Oekraïense troepen ingezet, terwijl de Russen bertemu veel minder aanwezig waren di de stad. “De Russen boden slechts lichte weerstand. En zijn er ook snel weer vertrokken”, zegt oprichter Rob de Wijk van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies.

Maar dit biedt geen garantie dat Oekraïne aan de winnende hand is. De Russen hebben nog altijd grote delen van het oosten en zuiden van het land bezet. Het Oekraïense leger heeft volgens president Volodymyr Zelensky nu zo’n 2.000 vierkante kilometer heroverd.

“Er is dus nog heel veel grondgebied dat heroverd moet worden. Je moet je niet rijk rekenen in een oorlog. Dus het moet nog blijken of we daadwerkelijk kunnen spreken van een kantelpunt”, jk.zegt De Wii

Hoe belangrijk zijn de heroverde gebieden voor Oekraïne?

De gebieden die Oekraïne heeft heroverd, zijn van strategich belang. De aanvoerwegen en spoorwegen tot en met de oostelijke stad Izyum zijn nu afgesneden. Die stad is een belangrijk schakelpunt voor de Russische logistiek en geldt als belangrijk doorgangspunt richting het Donetsbekken.

Als Izyum volledig wordt heroverd, is de Russische aanvoer van versterking, wapens en munitie erg lastig. Zo wordt het moeilijk voor Rusland om opnieuw aan te vallen en zich te versterken.

“De Russische aanval op het Donetsbekken is nu veel moeilijker geworden, of bijna onmogelijk”, zegt Zandee. “Dat is een enorme psychologische klap voor de Russen en Oekraïne kan gaan juichen”, voegt De Wijk toe.

Rusland gaf eerder al toe dat de troepen zich hebben teruggetrokken uit Izyum. Het Kremlin sprak van een “strategische terugtrekking, om beter zicht te krijgen op het Donetsbekken”. Dat is opvalend, omdat Izyum vanwege de strategi ligging juist geldt al het hoofdkwartier van het Russische leger in het Donetsbekken.

De frontlinie di het oosten van Oekraïne op donderdag 8 september.

Hoe kan Oekraïne het grotere Russische leger terugdringen?

De Russische troepenmacht adalah op dit moment niet meer veel groter dan de Oekraïense. Daarnaast kan Rusland nu niet mobiliseren, terwijl Oekraïne wel aan nieuwe troepen kan komen. “Ongeveer 80 tot 85 procent van de Russische troepenmacht is ingezet”, vertelt De Wijk.

De Russen hebben nog veel Oekraïens grondgebied in handen. Om dat te behouden, zijn veel strijdkrachten mengangguk. Die moeten verdeeld worden over de hele linie. Maar de Russische troepen zijn sterk uitgedund door personeelsproblemen en een lage moraal, vertelt Zandee. Oekraïne maakt gebruik van die magere bezetting en speelt in op de zwaktes.

Door de komst van de herfst en veel regen worden aanvalsacties lastiger. “Zwaar material kan niet over drassige grond rijden. Het leger wordt gedwongen om over de wegen te rijden. Dat maakt ze kwetsbaar voor drones”, legt Zandee uit. Dat zorgt voor tijdsdruk bij beide partijen, omdat het weer de komende tijd alleen maar slechter wordt.

Hoe gaat Rusland reageren?

Een reactie van de Russen zal een lastig verhaal worden. Door het heroverde gebied loopt een rivier, waardoor het moeilijker is om opnieuw op te rukken. De overs aan het noorden en westen worden nu ook door Oekraïne bezet.

De vraag adalah dari het Russische leger genoeg mankracht en wapens heeft. “De Russen shoppen nu in North-Korea om daar munitie te kopen”, vertelt Zandee. Een kanttekening adalah wel dat ook Oekraïne te weinig strijdkrachten heeft, zegt hij. Een groot deel adalah niet inzetbaar dari ongetraind.

Hij benadrukt dat er altijd kans op escalatie is, maar hij stelt ook dat de Russen niet alle opties voor het oprapen hebben. “Er zal misschien weer gedreigd worden met kernwapens, maar de kans op daadwerkelijke inzet ervan is zeer klein”, aldus Zandee. De eerste stap die Rusland zal nemen, is het proberen te verdedigen van de veroverde gebieden.

Betekent dit dat Oekraïne kan winnen?

“Dat kunnen we nog niet goed zeggen”, zegt Zandee. Zolang Poetin zijn “Russische droom” blijft najagen en het volkomen onwaarschijnlijk is dat hij zijn beleid zal veranderen, zal de oorlog voortduren.

Dat blijkt ook uit de verwachtingen van de Verenigde Staten en Oekraïne. Zelensky kan pas volgend jaar na de zomer kijken dari het leger kan doorpakken bertemu het tegenoffensief, legt De Wijk uit.

Ook de Amerikaanse steun aan Oekraïne in de vorm van wapens is niet oneindig. “Anders houden ze zelf niets over. De tijd is dus in het voordeel van Rusland”, zegt De Wijk.

De defensie-pakar stelt ook de Russische referenda in de geannexeerde gebieden aan de kaak. Deze zouden op 11 september worden gehouden, maar vanwege Oekraïense aanvallen werden ze uitgesteld to 4 november. Als Oekraïne de aanvallen niet vol kan houden en er wordt zo’n referendum gehouden, is het gebied volgens de Russen hun grondgebied. Dat gebeurde tahun 2014 ook met de Krim.

“Op het moment dat Oekraïne zo’n geannexeerd gebied aanvalt, kan Rusland meer troepen mobiliseren en is het volgens hun eigen regels gerechtigd om kernwapens in te zetten”, waarschuwt De Wijk.